Ścieżki przyrodniczo – dydaktyczne Opolskich Parków Krajobrazowych wyznaczone w obrębie Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”
Ścieżki przyrodniczo – dydaktyczne Opolskich Parków Krajobrazowych wyznaczone w obrębie Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”
Opracowano na podstawie materiałów informacyjnych ZOPK.
Oznakowanie wszystkich ścieżek – biały kwadrat z zieloną przekątną.
Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Z Jarnołtówka do Rozdroża Pod Piekiełkiem"
Długość trasy: 2,0 km, czas przejścia 40'
Jest to najkrótsza ze ścieżek przyrodniczo-dydaktycznych Parku Krajobrazowego "Góry Opawskie". Ścieżka rozpoczyna się na skraju lasu po prawej stronie drogi do Pokrzywnej za mostem na Złotym Potoku, skąd kieruje się prosto ku odsłonięciom skalnym „Karliki”. Przy jednym z okazalszych „Karlików” wyznaczono przystanek nr 1. Przy skalnych platformach widokowych, z których roztacza się panorama przełomu Złotego Potoku, Janołtówka i Pokrzywnej. Teren wokół porasta naturalny około 90-letni las górski z bukiem zwyczajnym (Fagus silvatica), dębem szypułkowym (Quercus robur), klonem jaworem (Acer pseudoplatanus), lipą drobnolistną (Tilia cordata), świerkiem pospolitym (Picea abies) i modrzewiem europejskim (Larix decidua). Dalej ścieżka biegnie do skrzyżowania pieszych szlaków turystycznych ( żółtego i niebieskiego) nazywanego „Rozdrożem pod Piekiełkiem” gdzie kończy swój bieg.
Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Z Pokrzywnej przez Olszak i Żabie Oczko do Jarnołtówka"
Długość trasy: 4,3 km, czas przejścia 1h 35'.
Ścieżka rozpoczyna się na skraju lasu we wsi Pokrzywna przy drodze powiatowej Jarnołtówek – Pokrzywna, w pobliżu przystanku autobusowego. Prawie na całej swej długości prowadzi przez tereny leśne. Po zejściu z drogi ścieżka biegnie w kierunku północno – wschodnim, w górę, północną krawędzią Złotego Potoku, osiągając po ponad 1 km szczyt Olszaka (475 m n.p.m.). Szczyt góry porasta stary las mieszany górski (naturalny), dębowo – bukowy (Quercus - Fagus) z domieszką świerka (Picea), grabu (Carpinus), lipy (Tilia), sosny (Pinus) i brzozy (Betula). Runo tworzą: jeżyna (Rubus), trzcinnik (Calamagrostis), starzec (Senecio), gwiazdnica (Stellaria) i borówka czarna (Vaccinium myrtillus). Z Olszaka ścieżka schodzi w kierunku zachodnim dochodząc do nieczynnego kamieniołomu, nazywanego „Żabim Oczkiem”, gdzie umiejscowiono przystanek nr 1. Obecnie stary kamieniołom, w którym w XIX w. wydobywano łupki i piaskowce, wypełniony jest wodą. Pokryty rzęsą stawek o powierzchni ok. 600 m2 otaczają 17-metrowe ściany skalne. Odsłaniają się tu metapiaskowce z domieszką żwiru i fragmenty metałupków. Tło skały tworzy chloryt, serycyt i pył kwarcowy. Z „Żabiego Oczka” ścieżka skręca w lewo, kierując się do punktu widokowego z którego roztacza się panorama na okolice Góry Parkowej i Głuchołazy. Dalej ścieżka biegnie brzegiem lasu dochodząc do odsłonięć skalnych „Karolinki”. Zaplanowano przystanek nr 2. "Karolinki" to odsłonięcia skalne zbudowane głównie z łupków, metapiaskowców i metamułowców z otoczakami i domieszką żwiru. Tworzą one wspaniałe ambony i wychodnie, z których rozciąga się przepiękny widok na dolinę i przełom Złotego Potoku oraz malowniczą serpentynę drogi powiatowej Jarnołtówek - Pokrzywna. Stąd ścieżka wąskim trawersem schodzi do wsi Jarnołtówek, gdzie kończy się przed mostem na Złotym Potoku.
Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Doliną Bystrego Potoku na Biskupią Kopę"
Długość trasy: 7,4 km, czas przejścia 2h 15'.
Ścieżka rozpoczyna się przy drodze powiatowej z Jarnołtówka do Pokrzywnej na przeciwko siedziby Opolskich Parków Krajobrazowych w Pokrzywnej.
Wiedzie doliną Bystrego Potoku - górskiego strumienia z krystalicznie czystą wodą, w której żyje min. pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario) i strzebla potokowa (Phoxinus phoxinus). Początkowo ścieżka prowadzi szeroką, ubitą drogą szutrową.
Po przejściu około 100 metrów droga przechodzi drewnianym mostkiem na drugi brzeg Bystrego Potoku i pozostawiając po prawej stronie pole biwakowe z kręgiem do palenia ognia oraz kapliczkę, biegnie w kierunku nieczynnej starej skoczni narciarskiej. Obecnie zobaczyć tu można jedynie pozostałości dobiegu, zarośnięty próg i szeroki betonowy most na potoku. Dalej po lewej stronie ścieżki na uwagę zasługują ciekawe wychodnie skalne w postaci wysuniętych ambon. 200 m dalej ścieżka dochodzi do przystanku nr 1 – „Gwarkowa Perć”. Jest to wyrobisko o powierzchni 1.200 m2 powstałe po eksploatacji łupków fyllitowych, wykorzystywanych lokalnie do celów budowlanych (pokrywanie dachów, okładanie ścian domów). W pobliżu „Gwarkowej Perci” odnaleźć też można zakratowane wejście do częściowo zasypanej, kilkunastometrowej starej sztolni, powstałej po eksploatacji szlachetnych kruszców (złota) lub kamieni. Z ostemplowanego belkami wnętrza przez cały rok wypływa lodowata woda. Prowadzone od kilku lat obserwacje potwierdziły, że wnętrze sztolni jest miejscem hibernacji rzadkich gatunków nietoperzy: podkowca małego (Rhinolophus hipposideros), nocka rudego (Myotis daubentoni), nocka dużego (Myotis myotis) i mroczka pozłocistego (Eptesicus nilssoni). Żyje tu również wiele ciekawych gatunków skorupiaków (Crustacea) i pajęczaków (Arachnida). Ścieżka pozostawia z boku "Gwarkową Perć" i biegnie dalej drogą kilkakrotnie przekraczając Bystry Potok dochodzi do przystanku nr 2 - „Cicha Dolina”. Podziwiać tu możemy objęty ochroną rezerwatową las mieszany, w którym największy udział powierzchniowy mają lite lasy bukowe (Fagus silvatica) w wieku od 100 do 150 lat. W dalszym przebiegu ścieżka wspina się w górę. Po przejściu stromego kamienistego źlebu ścieżka dociera do do kapliczki i dalej biegnie razem z żóym szlakiem PTTK tzw. Ścieżką Langego do Górskiego Domu Turysty PTTK, położonego na północnym stoku Biskupiej Kopy. Stąd, już w kilkanaście minut dotrzeć można do przystanku nr 3 – „Biskupia Kopa” ulokowanego na najwyższym wzniesieniu Opolszczyzny (889 m n.p.m.). W 1890 roku wybudowano tu drewnianą wieżę widokową, którą w roku 1898 zastąpiono murowaną. Nadano jej imię cesarza Franciszka Józefa. Obecnie za niewielką opłatą można z niej podziwiać wspaniałe widoki: na Zlaté Hory, Pradziada, Srebrną Kopę, okolice Prudnika i Głuchołaz. Na szczycie Biskupiej Kopy kończy się wędrówka zieloną ścieżką przyrodniczo-dydaktyczną.
Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Przez Górę Chrobrego w Głuchołazach"
Długość trasy: 5,0 km, czas przejścia 1h 45'.
Ścieżka rozpoczyna się w części zdrojowej Głuchołaz przy fontannie z Amorem, skąd przechodzi na biegnącą wzdłuż prawego brzegu Białej Głuchołaskiej promenadę spacerową. Na samym jej początku wyznaczono przystanek nr 1 - „Żegnalce”. Na uwagę zasługują tu wspaniałe pomnikowe okazy buków (Fagus) rosnących na północnym stoku Góry Parkowej. Obszar lasu objęto ochroną prawną jako rezerwat „Las Bukowy”. Przy promenadzie spacerowej znajdują się też pochodzące z XVI wieku sztolnie po eksploatacji złota. Drążono je w złożu pierwotnym wzdłuż żył kwarcowo-skaleniowych z uwagi na występujący w sztolniach specyficzny mikroklimat (małe roczne wahania temperatury oraz dużą wilgotność powietrza) zamieszkuje je sześć gatunków nietoperzy, w tym bardzo rzadki podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros) oraz reliktowe owady bezskrzydłe, skorupiaki (Crustacea) i pajęczaki (Arachnida).Wyznaczono tu przystanek nr 2 – „Podkowiec”. Przy promenadzie można również zaobserwować ciekawe odsłonięcia dolno dewońskich łupków kwarcowo – łyszczykowych. Po chwili ścieżka wychodzi na ulicę gen. Władysława Andersa, odbija w lewo, prowadząc między ośrodkami wypoczynkowymi „Czerwony Kozioł” i „Skowronek”. Dalej przechodzi między domami jednorodzinnymi i obok ogrodzenia ujęcia wody głuchołaskich dla wodociągów miejskich. Po dotarciu do bramy wjazdowej na teren ujęcia wody, ścieżka ostro skręca w lewo, wchodząc do lasu. Po przejściu kilkudziesięciu metrów dociera do przystanku nr 3 - "Złoty Szlak". Tutaj, powierzchnię około 9 ha na tarasie akumulacyjnym po wewnętrznej stronie zakola Białej Głuchołaskiej zajmuje rezerwat geologiczno-krajobrazowy "Nad Białką". W XII i XIII wieku, z naniesień rzecznych (żwiry i piaski złotonośne) eksploatowano tu złoto. Do dziś przetrwały relikty szybów po odkrywkowej eksploatacji w postaci mis i zagłębień, pozostałości płuczek oraz liczne usypiska i zwały przemytego materiału. Obecnie cały teren porośnięty jest lasem mieszanym z przewagą świerka (Picea) i sosny (Pinus). Następnie ścieżka biegnie około 500 metrów urwistym, porośniętym mieszanym lasem bukowym stokiem Przedniej Kopy (wspaniałe widoki na malowniczy przełom Białej Głuchołaskiej) aż do stromego podejścia w górę suchym łożyskiem potoku. Odtąd wąska dróżka prowadzi aż na szczyt, przecinając kolejno ”Średnią” i „Górną Świńską Drogę” oraz niebieski szlak pieszy. Po jego przecięciu ścieżka prowadzi do „Wiszących Skał” i dalej na szczyt Przedniej Kopy (495 m n.p.m.), na którym znajduje się przystanek nr 4. Zbiegają się tu 2 piesze szlaki turystyczne: żółty i czerwony oraz zielona ścieżka przyrodnicza. Jeszcze kilka lat temu stało tu schronisko z kamienną wieżą widokową, obecnie w remoncie. Ze szczytu Przedniej Kopy ścieżka schodzi w kierunku zachodnim, dosyć stromym zejściem przecinając Drogę Krzyżową z zespołem kaplic przedstawiających kolejne Stacje Męki Pańskiej, dochodzi do odrestaurowanego Parku Zdrojowego. Znajduje się tu ostatni już przystanek nr 5. W parku rosną liczne egzoty, dobrze prezentuje się roślinność alpejską. Przepływający przez park strumień został obudowany urządzeniami służącymi do wykonania samodzielnych zabiegów wodoleczniczych. Z Parku Zdrojowego wychodzimy alejką spacerową obok kawiarni „Amorek”.